موارد مصرف و عوارض جانبی کپسول فلوکستین چیست؟

نوشته شده توسط

۱۵ خرداد ۱۳۹۸

فلوکستین چیست؟

فلوکستین (با نام انگلیسی: Fluoxetine و نام تجاری: پروزاک) از داروهای ضد افسردگی است که به گروه داروهای مهارکننده های باز جذب سروتونین تعلق داشته و با افزایش سروتونین و تاثیر مثبت روی برخی عوامل شیمیایی در مغز به درمان افسردگی، وحشت، اضطراب و علائم وسواسی اجباری کمک می کند.

موارد مصرف فلوکستین

فلوکستین معمولا برای درمان موارد زیر استفاده می شود:

افسردگی
حملات هراس
کاهش اضطراب
اختلال پرخوری عصبی (بولیمیا) و استفراغ عمدی پس از آن
اختلال وسواسی اجباری و تمایل زیاد به انجام کارهای تکراری از جمله شستن مکرر دست ها، شمارش کردن اعداد یا چک کردن برخی چیزها
سندرم پیش از قاعدگی؛ داروی فلوکستین به کاهش علائم پیش از قاعدگی از جمله تحریک پذیری، افزایش اشتها و افسردگی کمک می کند.
درمان زود انزالی؛ این دارو در برخی موارد برای درمان زودانزالی تجویز می شود.

فلوکستین همچنین به بهبود خلق و خو، کیفیت خواب، افزایش اشتها و بالا رفتن انرژی بدن کمک کرده و علاقه به زندگی در فرد را افزایش می دهد.

فلوکستین گاهی در کنار قرص اولانزاپین، برای درمان افسردگی مانیک ناشی از اختلال دو قطبی مصرف می شود. از این ترکیب دارویی برای درمان افسردگی در مواقعی که حداقل دو داروی ضد افسردگی موثر نباشند استفاده می شود.

نحوه مصرف فلوکستین

فلوکستین معمولا به صورت خوراکی و 1 بار در روز (صبح ها) مصرف می شود، در برخی موارد پزشک مصرف 2 عدد قرص (صبح و ظهر) را توصیه خواهد کرد، اگرچه آن را در هر در مورد دوز و مدت زمان مصرف فلوکستین دقیقا مطابق دستور پزشک عمل کنید.

اگر از فرم مایع فلوکستین استفاده می کنید از قاشق مخصوص برای اندازه گیری دوز استفاده کنید.

دوز مصرف فلوکستین با توجه به وضعیت پزشکی و واکنش بدن به درمان تعیین می شود، برای کاهش عوارض جانبی معمولا پزشک از دوز پایین شروع کرده و به تدریج آن را افزایش خواهد داد.

مهم است که مصرف دارو را تا پایان دوره درمان ادامه دهید حتی اگر علائم بیماری ناپدید شده باشد. از قطع دارو بدون مشورت با پزشک خودداری کنید.

قطع ناگهانی فلوکستین ممکن است باعث تشدید علائم بیماری شود و لازم است به مرور دوز آن را کاهش دهید.

از باز کردن، جویدن و شکستن کپسول خودداری کرده و آن را به طور کامل ببلعید.

فلوکستین را می توان همراه غذا یا به تنهایی میل کرد.

معمولا 1 تا 2 هفته بعد از مصرف دارو علائم بهبودی ظاهر شده و 4 تا 5 هفته بعد احساس بهبودی کامل خواهید داشت. اگر در طول این مدت علائم کاهش نیافته یا بدتر شده است با پزشک تماس بگیرید.

عوارض جانبی فلوکستین

اگر بعد از مصرف فلوکستین با واکنش های آلرژیک از جمله کهیر یا راش های پوستی، مشکل تنفس، ورم صورت، لب ها، زبان یا گلو مواجه شدید به اورژانس مراجعه کنید.

هرگونه نشانه جدید یا بدتر شدن علائم بیماری را به پزشک گزارش دهید از جمله: تغییرات رفتاری یا خلق و خو، اضطراب، حملات هراس، اختلالات خواب، رفتارهای تکانشی (فرد بدون فکر عمل کند)، تحریک پذیری، آشفتگی، بی قراری، بیش فعالی (روحی یا جسمی)، افزایش علائم افسردگی یا افکار مربوط به خودکشی و آسیب به خود.

در صورت مشاهده علائم زیر با پزشک تماس بگیرید:

تاری دید، دید تونلی (از دست دادن دید محیطی با حفظ دید مرکزی)، درد یا ورم چشم، دیدن هاله در اطراف چراغ ها
نشانه های افزایش بیش از حد سروتونین در بدن از جمله آشفتگی، توهم، تب، تپش قلب سریع، رفلکس بیش از حد فعال، حالت تهوع، استفراغ، اسهال، کاهش هماهنگی بدن، غش کردن
علائم کاهش سدیم در بدن از جمله سردرد، سردرگمی، لکنت زبان، ضعف شدید، استفراغ، از دست دادن هماهنگی و تعادل، لرزان بودن و احساس بی ثباتی
سفت شدن شدید عضلات، تب بالا، تعریق، سردرگمی، ضربان قلب سریع یا نامنظم، لرزش، احساس غش کردن
واکنش های شدید پوستی با علائمی همچون تب، گلودرد، ورم صورت یا زبان، سوزش در چشم ها، درد پوست که پس از آن راش های قرمز یا بنفش بخصوص در صورت و بخش فوقانی بدن ظاهر شده و باعث تاول یا پوسته شدن شود.

عوارض جانبی شایع فلوکستین عبارتند از:

مشکلات خواب (بی خوابی)، خواب های عجیب
سردرد، سرگیجه، تغییرات بینایی
لرزش یا رعشه، مضطرب یا عصبی شدن
درد، ضعف، خمیازه، احساس خستگی
ناراحتی معده، از دست دادن اشتها، حالت تهوع، استفراغ، اسهال
خشکی دهان، تعریق، گر گرفتگی شدید
تغییر وزن یا اشتها
گرفتگی بینی، درد سینوس، گلو درد، علائم آنفلوآنزا
کاهش میل جنسی، ناتوانی جنسی، مشکل در ارگاسم

توجه: عوارض ذکر شده تنها بخشی از عوارض احتمالی فلوکستین می باشد، برای اطلاع از لیست کامل عوارض جانبی این دارو با پزشک معالج صحبت کنید.

موارد احتیاطی مصرف فلوکستین

در صورتی که به فلوکستین حساسیت دارید یا از هر نوع آلرژی دارویی رنج می برید حتما قبل از مصرف به پزشک اطلاع دهید.
قبل از استفاده از این دارو سابقه پزشکی خود را در اختیار پزشک قرار دهید بخصوص اگر سابقه اختلال افسردگی دوقطبی یا مانیک در خود یا خانواده، سابقه اقدام به خودکشی در خود یا خانواده، مشکلات کبد، کلیوی، دیابت، کمبود سدیم در خون (به دلیل مصرف دیورتیک ها)، کم آبی شدید، تشنج، زخم روده یا معده، سابقه ابتلا به گلوکوم (نوع زاویه بسته) در خود یا خانواده و مصرف مواد مخدر داشته اید.
مصرف فلوکستین ممکن است باعث سرگیجه یا خواب آلودگی شود، بعد از مصرف این دارو از رانندگی کردن، کار با ماشین آلات سنگین و فعالیت هایی که نیاز به هوشیاری کامل دارند خودداری کنید.
فلوکستین ممکن است باعث بروز اختلال طولانی شدن زمان QT شود که روی ریتم قلب اثر می گذارد و در برخی موارد نادر ممکن است به ضربان قلب سریع یا نامنظم کشنده یا علائم دیگر مانند سرگیجه شدید و خستگی شده و لازم است به اورژانس مراجعه شود.
ابتلا به برخی بیماری های خاص یا مصرف برخی داروها ممکن است خطر طولانی شدن زمان QT را افزایش دهد. قبل از مصرف فلوکستین لیست داروهای مصرفی خود را در اختیار پزشک قرار داده و در صورتی که به مشکلات قلبی خاص (نارسایی قلبی، ضربان قلب کند، طولانی شدن زمان QT در EKG) مبتلا بوده یا سابقه خانوادگی ابتلا به مشکلات قلبی خاص ( از جمله طولانی شدن زمان QT در EKG و مرگ و میر ناشی از بیماری قلبی) دارید به پزشک اطلاع دهید.
پایین بودن سطح پتاسیم یا منیزیم در خون نیز خطر ابتلا به اختلال طولانی شدن زمان QT را افزایش می دهد بخصوص اگر داروهای خاص مانند دیورتیک ها مصرف می کنید یا دچار تعریق شدید، اسهال یا استفراغ هستید.
فرم مایع فلوکستین حاوی الکل است، در صورتی که به دیابت، اعتیاد به الکل یا بیماری کبدی دچار هستید در مصرف این دارو احتیاط کنید. بعضی از داروها مانند مترونیدازول و دی سولفیرام ممکن است با الکل واکنش های جدی نشان دهند.
قبل از عمل جراحی درباره داروهای مصرفی خود با پزشک یا دندانپزشک مشورت کنید.
افراد سالمند نسبت به عوارض این دارو بخصوص خونریزی و طولانی شدن زمان QT حساس تر بوده و بیشتر از دیگران در معرض کمبود سدیم خون قرار دارند بخصوص در مواردی که از داروهای دیورتیک استفاده می کنند.
مصرف الکل در دوره درمان خواب آلودگی و خستگی را افزایش داده و باعث تشدید علائم افسردگی و سایر شرایط روحی روانی می شود.
برخی افراد جوان در شروع مصرف داروهای ضد افسردگی و بخصوص در ماه های اول یا بعد از تغییر دوز ممکن است دست به خودکشی بزنند و به همین دلیل مراقبت خانواده در این دوره بسیار ضروری است.

فلوکستین در بارداری

در دوران بارداری تنها در مواقع ضروری و زیر نظر پزشک اقدام به مصرف این دارو کنید.

فلوکستین ممکن است به جنین آسیب برساند، در موارد نادر دیده شده نوزادانی که مادر آن ها در 3 ماهه آخر بارداری از این دارو استفاده کرده اند علائمی همچون مشکلات تنفسی یا تغذیه، تشنج، سفتی عضلات یا گریه دائمی از خود نشان داده اند. در صورت مشاهده هر یک از این علائم در کودک بلافاصله با پزشک تماس بگیرید.

از آن جا که عدم درمان مشکلات روحی و روانی (از جمله افسردگی، حملات هراس، اختلال وسواس اجباری) می تواند به یک مشکل جدی تبدیل شود در دوران بارداری از قطع این دارو بدون مشورت با پزشک خودداری کرده و در صورتی که قصد بارداری داشته یا مشکوک به بارداری هستید به پزشک اطلاع دهید.

فلوکستین در شیردهی

این دارو از شیر مادر به نوزاد منتقل می شود و می تواند اثرات نامطلوبی روی نوزادان داشته باشد، قبل از شیردهی حتما با پزشک در این باره صحبت کنید.

فلوکستین در کودکان و نوجوانان

از مصرف فلوکستین در کودکان و نوجوانان کمتر از 18 سال خودداری شود.

در صورتی که پزشک این دارو را برای کودک شما تجویز کرده حتما در دوره مصرف قد و وزن او را به صورت منظم کنترل کنید.

فلوکستین و لاغری و چاقی

افزایش وزن از عوارض جانبی بسیاری از داروهای ضد افسردگی از جمله فلوکستین است. برخی گزارشات نشان داده حدود 25 درصد افرادی که از داروهای ضد افسردگی استفاده می کنند تا 4.5 کیلوگرم افزایش وزن داشته اند که علت آن احتمالا افزایش اشتها در این بیماران می باشد.

از سوی دیگر برخی افراد معتقدند مصرف فلوکستین باعث کاهش وزن آن ها شده که البته نیاز به تحقیقات کامل در این زمینه می باشد. اگر نگران افزایش یا کاهش وزن هستید قبل از مصرف این دارو با پزشک معالج مشورت کنید.

تداخل دارویی فلوکستین

داروهای مهارکننده مونوآمین اکسیداز (MAOI)؛ در صورت مصرف این داروها یا اگر طی 14 روز گذشته از آن ها مصرف کرده اید از خوردن فلوکستین اجتناب کنید. تداخل دارویی در این مورد می تواند مرگبار باشد. برای مصرف داروهای MAOI بعد از فلوکستین لازم است حداقل 5 هفته منتظر بمانید. از جمله داروهای MAOI می توان به مارپلان، ناردیل، سلژیلین (الدپریل، زلاپار) و پارنات و غیره اشاره کرد.
داروی پیموزاید؛ مصرف همزمان داروی پیموزاید (اوراپ) با فلوکستین ممکن است با عوارض خطرناکی همچون ضربان قلب نامنظم همراه باشد.
داروی تریوریدازین؛ حداقل 5 هفته بعد از قطع فلوکستین شروع به مصرف این دارو کنید زیرا تداخل آن ها با عوارض خطرناک همچون ضربان قلب نامنظم همراه است.
آنتی بیوتیک لینزولید؛ در صورت مصرف لینزولید (زایوکس) یا متیلن بلو داخل وریدی از مصرف فلوکستین اجتناب کنید.

در صورت مصرف هر یک از داروهای زیر به پزشک اطلاع دهید، در این موارد پزشک ممکن است از تجویز فلوکستین اجتناب کرده یا دوز آن را کاهش دهد یا آزمایش های دوره ای برای کنترل عوارض را توصیه کند:

داروهایی که باعث خواب آلودگی می شوند از جمله داروهای آرام بخش، قرص های خواب و ضد روان پریش ها
داروهای ضد افسردگی دیگر که باعث افزایش سطح سروتونین می شوند مانند کلکسا (سیتالوپرام)، لکساپرو (اسکیتالوپرام)، پاکسیل (پاروکستین)، لوواکس (فلوواکسامین)، زولوفت (سرترالین)، پریستیک (دسونلافاکسین)، سیمبالتا (دیولوکستین)، فتزیما (لوومیلناسیپران)، ساولا (میلناکیپران)، و افکسور (ونلافاکسین)
داروهای سردردهای میگرنی مانند آکسرت (آلموتریپتان)، رلپاکس (الکتریپتان)، فرووا (فروواتریپتان)، آمرگ (ناراتریپتان)، ماکسالت (ریزاتریپتان)، ایمیترکس (سوماتریپتان)، زومیگ (زولمیتریپتان)
اسکالیث یا لیتومید (لیتیوم)
اولترام (ترامادول)
آکتیک، آبسترال، آنزولیز یا فنتورا (فنتانیل)
بوسپیرون
مخمر سنت جان
تریپتوفان
داروهایی که باعث رقیق شدن خون یا خونریزی می شوند مانند کومادین (وارفارین)، آسپرین و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند آسپرین، ایبوپروفن، ناپروکسن، سلکوکسیب، دیکلوفناک، ایندومتاسین، ملوکسیکام
داروهای ضد افسردگی دیگر مانند داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای مانند تریپتیلین (آمی تریپتیلین)، نورپرامین (دسیپرامین)، سیلنور (دوکسپین)، توفرانیل (ایمی پرامین)، اونتیل یا پاملور (نورتریپتیلین)، ویواکتیل (پروتریپتیلین) و سورمونتیل (تریمیپرامین)
داروهای ضد روان پریشی مانند کلوزاریل (کلوزاپین)، هالدول (هالوپریدول)، ژئودون (زیپراسیدون)، فاناپت (ایلوپریدون)، تورازین یا کلرپرومازین، سرنتیل (مزوریدازین) و ایناپسین (دروپریدول)
داروهای درمان ریتم قلب غیرطبیعی مانند ریتمول (پروپافنون)، تامبوکور (فلیکاینید)، کینیدین، پروکاینامید، پیکرون یا کوردارون (آمیودارون) و بتاپاک یا سورین (سوتالول)
ولبان (وینبلاستین)
بنزودیازپین ها مانند زاناکس (آلپرازولام) و والیوم (دیازپام)
داروهای ضد تشنج مانند تگرتول (کاربامازپبن) و دیلانتین (فنی توئین)
لانوکسین (دیگوکسین)
دیورتیک ها
برخی آنتی بیوتیک های خاص مانند اریترومایسین، گاتی فلوکساسین و اسپارفلوکساسین
پنتامیدین
لوومتادیل استات
متادون
هالوفانترین
لاریام (مفلوکویین)
آنزمت (دولاسترون)
پروگراف (تاکرولیموس)

همچنین در صورت استفاده از روش درمانی ضربه الکتریکی تشنج‌ آور (ECT) حتما به پزشک اطلاع دهید، گزارش های نادری درباره تشنج در افرادی که از این روش درمانی استفاده کرده اند دریافت شده است.

توجه: موارد ذکر شده در بالا کامل نمی باشد. توصیه می شود قبل از مصرف فلوکستین حتما پزشک را از لیست تمام داروهای مصرفی شیمیایی و گیاهی، مکمل ها، ویتامین ها و غیره مطلع کرده و از شروع، قطع یا تغییر دوز دارو بدون مشورت پزشک جدا خودداری کنید.

دوز مصرف فلوکستین

دوز مصرف فلوکستین به وضعیت پزشکی، واکنش بدن و سن فرد بستگی دارد و لازم است دقیقا مطابق تجویز پزشک مصرف شود.

این قرص معمولا به صورت 1 عدد در روز تجویز می شود.

برای درمان اختلال دسفوریای پیش از قاعدگی پزشک معمولا مصرف روزانه این قرص در طول پریود یا 2 هفته قبل از شروع پریود تا اولین روز آن را تجویز می کند. در این مورد طبق دستور پزشک عمل کنید.

دوز مصرف فلوکستین در افراد 65 سال و بالاتر معمولا کمتر از دوز معمول می باشد.

در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف فلوکستین، به محض یادآوری نسبت به مصرف آن اقدام کنید. اما اگر زمان زیادی تا نوبت بعدی باقی نمانده از خوردن آن صرف نظر کرده و هرگز دوز یک نوبت را دو برابر نکنید.

مصرف فلوکستین در شب ایرادی ندارد اما بهترین زمان برای مصرف این کپسول، بخصوص برای افرادی که از مشکلات خواب رنج می برند صبح هنگام می باشد.