گل بابونه چیست؟ | خواص دم کرده گل بابونه | خواص بابونه برای پوست و مو | طبع بابونه چیست؟ | فواید بابونه در طب سنتی | طریقه مصرف بابونه | عوارض و مضرات
کمتر کسی است طعم گل بابونه که از گیاهان دارویی باستانی و همه کاره محبوب است را امتحان نکرده و خواص آرامش بخش و تسکین دهنده دمنوش آن را تجربه نکرده باشد.
در ادامه مطلب به سراغ این گیاه دوست داشتنی با خواص جادویی رفته ایم و قصد داریم درباره فواید، مضرات احتمالی و طرز استفاده آن صحبت کنیم. با کوکا همراه شوید.
گل بابونه چیست؟
بابونه از حدود 5 هزار سال پیش به شکل دمنوش، عصاره گیاهی یا گل خشک استفاده می شده و اعتقاد بر این بوده که این گیاه آرامش، نشاط، جوانی و طول عمر به همراه می آورد.
این گیاه به خانواده کاسنیان یا مرکبان تعلق دارد و بومی اروپای غربی و آفریقای شمالی است، اگرچه امروز در همه نقاط معتدل جهان رشد می کند.
دو گونه این گیاه یعنی بابونه رومی (بابونه شیرازی) و بابونه آلمانی بسیار رایج بوده و در مصارف دارویی استفاده می شوند.
خواص دم کرده گل بابونه
خواص منحصر به فرد این گیاه از ترکیبات آنتی اکسیدانی موجود در آن نشات گرفته است که در ادامه به تعدادی از آن ها اشاره خواهیم کرد.
1. منبع عالی آنتی اکسیدان ها
گل بابونه دارای ترکیبات آنتی اکسیدانی گروه ترپنوئیدها از جمله کامازولن و استیلن می باشد که به خصوص در روغن ضروری این گیاه بیشتر یافت می شود.
ترکیبات فنلی از جمله فلاونوئیدهای آپی ژنین، کوئرستین، پاتولتین و گلوکوزیدهای مختلف از دیگر آنتی اکسیدان های بابونه هستند که با کاهش آسیب ناشی از رادیکال های آزاد و جلوگیری از جهش سلولی به تسکین التهاب کمک می کنند، برخی دیگر از فواید این آنتی اکسیدان ها عبارتند از:
- تقویت سیستم ایمنی
- کاهش اختلالات خلق و خو
- کاهش درد و ورم
- سلامت پوست، مو، ناخن ها
- سلامت دندان
- سلامت چشم ها
2. اضطراب و افسردگی
بابونه چه به صورت دمنوش، روغن ضروری، تنتور و یا هر فرم دیگری مصرف شود برای کاهش استرس و آرامش بدن مفید بوده و به عنوان یک ماده ضد افسردگی و ضد اضطراب شناخته شده است، به همین دلیل از بخار روغن ضروری آن در محصولات آروماتراپی و شمع ها استفاده شود.
پزشکان هم از بابونه برای رفع علائم اضطراب و استرس مزمن ناشی از هیستری، کابوس، بی خوابی و مشکلات گوارشی مختلف استفاده می کنند.
برای درمان اضطراب بخار ترکیب روغن بابونه و اسطوخودوس را در فضای اتاق پخش کنید.
برای درمان افسردگی روغن بابونه و روغن گل محمدی را با هم ترکیب و به آب حمام اضافه کنید، این ترکیب را استنشاق کرده یا رایحه آن را در فضای منزل پخش کنید.
3. هضم و گوارش
بابونه از قدیم برای درمان مشکلات گوارشی مختلف از گاز و سوء هاضمه گرفته تا رفلاکس اسید، اسهال، بی اشتهایی، بیماری ماشین، تهوع و استفراغ استفاده می شده است.
از دیگر خواص بابونه برای معده و روده می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عصاره بابونه برای کاهش دوره اسهال و کولیک کودکان مفید است
- روغن بابونه خاصیت ضد اسپاسم دارد و به کاهش گرفتگی، یبوست و دیگر دردهای معده کمک می کند
- خاصیت ضد باکتریایی دارد و فعالیت های باکتری اچ پیلوری و سایر باکتری های عامل زخم معده را کاهش می دهد
- باعث کاهش اسیدیته معده می شود و از بروز زخم معده جلوگیری می کند
- برای کاهش اسپاسم عضلانی و درمان اختلالات مختلف التهابی گوارشی مانند بیماری التهاب روده مفید است
- با آرامش مغز و عصب واگ روده به کاهش علائم بیماری های مزمن روده مانند نشت روده، سندرم روده تحریک پذیر و غیره کمک می کند
4. بارداری
گفته شده بابونه در موارد زیر به بهبود حال زنان باردار کمک می کند:
- درمان تهوع و بیماری صبحگاهی
- کاهش علائم مشکلات گوارشی همچون گاز و غیره
- دردهای رایج دوران بارداری
- آرامش بدن و ذهن بعد از زایمان
جالب است بدانید در مکزیک بعد از زایمان به خانم ها چای بابونه داده می شود تا عضلات شکمی آن ها شل شده و بهتر استراحت کنند. با این حال توصیه می شود حتما قبل از استفاده این گیاه دارویی و هر دارو یا مکمل دیگر با پزشک خود مشورت کنید.
5. ضد التهاب و ضد درد
شاید باورتان نشود اما از بابونه به عنوان آسپرین گیاهی و مسکّن طبیعی برای کاهش درد، احتقان، ورم و قرمزی به خصوص در موارد زیر استفاده می شود:
- کاهش ورم صورت
- تسکین تحریکات پوستی
- درمان دندان درد
- کاهش درد ناشی از عفونت و بیماری های زمینه ای التهابی
- تسکین درد میگرن
- درمان دردهای آرتریت، آسیب دیدگی ها، کمر درد
- درد ناشی از تب
بنابراین عجیب نیست که نام عصاره بابونه اغلب در میان مواد مورد استفاده در محصولات مختلف مانند لوسیون صورت یا بدن، خمیر دندان و صابون ها دیده می شود.
6. ضد سرطان
از دیگر خواص جادویی بابونه می توان به مهار رشد تومورهای سرطانی اشاره کرد که از آنتی اکسیدان آپی ژنین موجود در این گیاه نشات گرفته و به خصوص برای سرطان پوست، پروستات، سینه و تخمدان مفید است.
7. احتقان عفونت تنفسی
بابونه در بسیاری از اسپری های بینی استفاده شده زیرا با عفونت ها مقابله کرده و دمنوش آن به کاهش احتقان مخاط و علائم سرماخوردگی، عفونت ناشی از آنفلوآنزا و سینوس ها کمک می کند.
برای کاهش التهاب غشای مخاطی، دهان و گلو توصیه می شود بخار عصاره بابونه را استنشاق کرده یا چای و عصاره آن را غرغره کنید.
8. سلامت دهان و دندان
بابونه به دلیل خواص ضد میکروبی، ضد التهابی و ضد باکتریایی اثر خوبی روی عفونت های مختلف باکتریایی، درمان حفره دهان و سلامت دندان ها و لثه ها دارد و در بسیاری از دهانشویه ها استفاده می شود.
از فواید این گیاه می توان به تسکین و درمان موارد زیر اشاره کرد:
- درد ناشی از زخم های سرطانی
- دندان درد
- جراحات
- از بین بردن باکتری های مضر دهان
- التهاب لثه
- پلاک دندان
9. سلامت قلب
فلاون های موجود در چای بابونه دارای خاصیت آنتی اکسیدانی بوده و به کاهش فشار خون، کلسترول بد خون و تری گلیسیرید کمک می کنند.
مصرف بابونه مرگ و میر ناشی از بیماری عروق کرونری در مردان مسن و انسداد قلبی را کاهش می دهد.
10. دیابت و قند خون
به نظر می رسد دمنوش بابونه برای دیابتی ها مفید است، از جمله فواید این دمنوش می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش قند خون ناشتا
- جلوگیری از افزایش قند خون بعد از غذا
- کاهش آسیب سلول های پانکراس که معمولا به دلیل افزایش مزمن قند خون رخ می دهد
- کاهش کلسترول در بیماران دیابتی
11. بی خوابی
بابونه یکی از محبوب ترین روش های خانگی برای درمان بی خوابی و بهبود کیفیت خواب است که از خاصیت آرامش بخش و ضد اضطراب این گیاه سرچشمه می گیرد.
گفته شده آپی ژنین موجود در این گیاه به گیرنده های خاصی در مغز وصل شده و با ایجاد خواب آلودگی به درمان بی خوابی کمک می کند.
توصیه می شود قبل از خواب دمنوش بابونه بنوشید تا سریع به خواب رفته و کمتر از خواب بپرید.
همچنین می توانید 2 تا 4 قطره روغن بابونه، اسطوخودوس و روغن نعناع را ترکیب کرده و روی شقیقه های خود بمالید.
12. قاعدگی و پریود
بابونه به کاهش علائم آزار دهنده دوران قاعدگی کمک می کند.
2 قطره روغن بابونه، مریم گلی، ریحان و رزماری را ترکیب کرده و با کمک حوله گرم و مرطوب روی شکم خود قرار دهید.
13. خواص بابونه برای پوست و مو
یکی از مهم ترین خواص بابونه کمک به درمان و تسکین بسیاری از مشکلات پوستی است، از جمله:
- تحریکات خفیف پوستی
- آفتاب سوختگی
- بثورات پوستی
- افزایش سرعت بهبود زخم و جراحات و از بین بردن جای زخم
- کاهش علائم اگزما
- مقابله با ویروس ها و باکتری هایی همچون استافیلوکوکوس اورئوس که عامل عفونت های استاف هستند
- کاهش التهاب پوست
- جوش و آکنه، جوش ناشی از پوشک
- عفونت و لک اطراف چشم
- خشکی و قرمزی پوست
- مقابله با پیری پوست و کاهش علائمی همچون لکه ها و خطوط ریز
- علائم نقرس، کبودی، سوختگی
- درمان شوره سر
- درمان سریع آبله مرغان
خواص ذکر شده از خاصیت ضد التهابی و ضد باکتریایی بابونه نشات می گیرد و کمک می کند تا پوست سالم و صاف داشته باشید.
برخی روش های استفاده از بابونه برای پوست عبارتند از:
تاول پوست: 2 قطره روغن درخت چای و بابونه را ترکیب کرده و حداکثر 5 بار در روز روی ناحیه بمالید.
آفتاب سوختگی: روغن اسطوخودوس یا روغن بابونه را با 1 قاشق غذا خوری روغن نارگیل ترکیب کرده و با پنبه روی پوست بمالید تا ورم و درد را کاهش دهد.
اسکراب حمام: نصف فنجان جوش شیرین، نصف فنجان سرکه و 5 قطره روغن بابونه و ترنج را مخلوط کرده و به عضلات خود بمالید. سپس به مدت حداقل 15 دقیقه در وان حمام بمانید تا درد عضلانی کاهش پیدا کند.
طبع بابونه چیست؟
طبیعت بابونه گرم و خشک می باشد. بابونه سرشار از آنتی اکسیدان های چامازولن و استیلن، فلاونوئید هایی مانند آپی ژنین، کورستین، پتولیتین و همچنین گلوکوزید های مختلف است.
علت نام گذاری بابونه رایحه سیب مانند آن است، بابونه یا chamomile در زبان یونانی به معنای سیب زمین می باشد.
تاریخچه و کاربردهای سنتی بابونه
پیشینه استفاده از بابونه به هزاران سال قبل بر می گردد، مردمان باستان از این گیاه در موارد زیر استفاده می کرده اند:
- آلمانی ها از این گیاه برای رفع مشکلات گوارشی استفاده می کردند
- زنان مصری از گل های بابونه خرد شده برای حفظ درخشندگی جوانی پوست و جلوگیری از پیری استفاده می کردند
- در روم بابونه برای مقابله با بیماری ها و افزایش طول عمر کاربرد داشته است
از جمله کاربردهای بابونه در طب سنتی جهان می توان به درمان موارد زیر اشاره کرد:
- اضطراب و افسردگی
- آلرژی فصلی
- بیماری های التهابی
- اسپاسم های عضلانی
- علائم سندرم پیش از قاعدگی و سایر اختلالات این دوره
- بی خوابی
- اختلالات پوستی
- زخم ها و جراحات
- اختلالات دستگاه گوارش
- علائم آرتریت و دردهای روماتیسمی
- بواسیر
نحوه مصرف بابونه
- بابونه را می توان به فرم های مختلف دمنوش، پودر خشک، گل خشک، روغن ضروری و غیره از فروشگاه های معتبر خریداری کرد
- به گفته متخصصان طب سنتی پودر خشک و عصاره بابونه خواص آنتی اکسیدانی قوی تری دارند
- هنگام خرید پودر بابونه دقت کنید پودر گل بابونه باشد (نه ساقه یا ریشه گیاه)
- عصاره این گیاه به شکل کپسول نیز عرضه می شود که معمولا برای درمان اضطراب یا بی خوابی به کار می رود.
عوارض جانبی و مضرات احتمالی
به طور کلی استفاده از بابونه به مقدار کم داخل غذاها اغلب بی خطر است و مصرف خوراکی یا موضعی آن نیز برای مدت کوتاه احتمالا ایمن می باشد، با این وجود توصیه می شود:
- از مصرف خوراکی روغن بابونه اجتناب کنید و برای استفاده موضعی نیز ابتدا تست حساسیت انجام دهید
- افرادی که از آلرژی فصلی رنج می برند یا به گیاهان خانواده کاسنی ها مانند پیر بهار حساسیت دارند از بابونه استفاده نکنند
- اگر از تب یونجه، کهیر مکرر یا درماتیت رنج می برید از محصولات حاوی بابونه اجتناب کنید یا قبل از استفاده با پزشک مشورت کنید
- حساسیت به بابونه ممکن است باعث عطسه، خواب آلودگی، خارش و مشکلات تنفسی شود
- افرادی که دچار مشکلات هورمونی مانند اندومتریوز، فیبروم یا سرطان سینه، رحم یا تخمدان هستند نباید بابونه مصرف کنند
- به نظر می رسد محصولات حاوی بابونه به عنوان محرک خفیف رحم عمل می کنند بنابراین اگر باردار هستید قبل از مصرف عصاره بابونه حتما با پزشک مشورت کنید، اگرچه چای ملایم بابونه احتمالا مشکلی ایجاد نمی کند
- تماس محصولات آرایشی بهداشتی حاوی بابونه با چشم می تواند باعث تحریک چشم و ورم ملتحمه شود
- کودکان، زنان باردار و شیرده و افرادی که به بیماری های کبدی یا کلیوی مبتلا هستند در مصرف محصولات حاوی بابونه احتیاط کنند
منابع: draxe – healthline – verywellhealth
🔥 برای مشاهده سریع جدیدترین فال های امروز روی دکمه زیر کلیک فرمایید
