خواص دارویی سیاه دانه برای سلامتی + عوارض جانبی

فواید و مضرات سیاه دانه
فواید و مضرات سیاه دانه

سیاه دانه که به نام شونیز هم شناخته می شود در واقع دانه های گیاه (Nigella Sativa) هستند که علاوه بر آشپزی به دلیل خواص دارویی که دارند مورد استفاده قرار می گیرند. دانه های سیاه دانه طعم تلخی دارند و مزه ی آن ها به عنوان ترکیبی از مرزنگوش و پیاز توصیف می شود.

گیاه سیاه دانه تا 30 سانتی متر رشد می کند و میوه ای را تولید می کند که دانه های آن به عنوان ادویه برای تهیه غذا استفاده می شوند. در طب سنتی از سیاه دانه به عنوان درمان طبیعی برونشیت، اسهال، سردرد، درد دندان، آسم، آرتروز و گرفتگی بینی استفاده می شود.

در ادامه همراه کوکا باشید تا با تمامی فواید سیاه دانه برای سلامتی بدن و نحوه مصرف آن بیشتر آشنا شوید؛

فواید دارویی و درمانی سیاه دانه برای سلامتی

1. منبع غنی آنتی اکسیدان ها

سیاه دانه حاوی مقادیر بالای آنتی اکسیدان هاست (تیموکینون، کارواکرول و ترپینئول) که به کاهش رادیکال های آزاد بدن کمک کرده و خطر ابتلا به بیماری های مزمن از جمله سرطان، دیابت، بیماری های قلبی و چاقی را کاهش می دهند.

یک مطالعه در لوله آزمایش نشان داده که اسانس سیاه دانه هم به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل می کند.

2. چربی خون

مطالعات نشان داده که سیاه دانه به کاهش چربی خون بالا (کلسترول و تری گلیسیرید بالای خون) کمک کرده و خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می دهد.

یک بررسی از 17 مطالعه نشان داده که مکمل سیاه دانه باعث کاهش چشمگیر کلسترول بد خون یا LDL و تری گلیسیرید بالای خون می شود.

جالب اینجاست که مشخص شده روغن سیاه دانه نسبت به دانه های سیاه دانه تأثیر بیشتری در کاهش چربی خون دارد با این حال تنها پودر سیاه دانه باعث افزایش سطح کلسترول خوب خون یا HDL می شود.

یک مطالعه بر روی 57 فرد مبتلا به دیابت نشان داده که استفاده از مکمل سیاه دانه به مدت یک سال، کلسترول کل و کلسترول بد خون را کاهش داده است در حالی که باعث افزایش کلسترول خوب خون شده است.

3. فشار خون

تحقیقات نشان می دهد که مصرف سیاه دانه ممکن است فشار خون بالا را به میزان کمی کاهش دهد.

4. سرطان

مقادیر بالای آنتی اکسیدان های موجود در سیاه دانه به ویژه تیموکینون به کاهش رادیکال های آزاد بدن کمک کرده و خطر ابتلا به انواع سرطان را کاهش می دهند.

یک مطالعه در لوله آزمایش نشان داده که تیموکینون باعث مرگ سلولی در سلول های سرطانی خون می شود.

یک آزمایش دیگر نشان داده که عصاره سیاه دانه به غیر فعال کردن سلول های سرطانی پستان کمک می کند.

سایر مطالعات در لوله آزمایش نشان می دهند که سیاه دانه همچنین خطر ابتلا به سرطان های لوزالمعده، ریه، گردن رحم، پروستات، پوست و روده بزرگ را کاهش می دهند.

5. ضد میکروب قوی

برخی از مطالعات لوله آزمایش نشان داده اند که سیاهدانه ممکن است خاصیت ضد میکروبی قوی داشته و در مقابله با سویه های خاص باکتری ها مؤثر باشد.

6. ضد التهاب طبیعی

برخی از تحقیقات نشان داده اند که سیاهدانه به دلیل مقادیر بالای تیموکینونی که دارد یک ضد التهاب قوی است و خطر ابتلا به سرطان، دیابت و بیماری های قلبی را کاهش می دهد.

در یک مطالعه بر روی 42 بیمار مبتلا به آرتریت روماتوئید مشخص شد که مصرف 1000 میلی گرم روغن سیاهدانه به مدت 8 هفته باعث کاهش نشانگر های التهاب و استرس اکسیداتیو در بدن شده است.

7. سلامت کبد

چندین مطالعه امیدوار کننده بر روی حیوانات نشان داده اند که سیاه دانه به دلیل مقادیر بالای آنتی اکسیدان ها و خواص ضد التهابی که دارد ممکن است کبد را در برابر صدمات و آسیب ها محافظت کند.

8. قند خون و دیابت

برخی شواهد نشان می دهد که سیاهدانه می تواند به ثابت نگه داشتن قند خون در افراد دیابتی و جلوگیری از عوارض جانبی آن کمک کند.

یک مطالعه بر روی 94 فرد مبتلا به دیابت نشان داده که مصرف روزانه سیاهدانه به مدت سه ماه، قند خون ناشتا، میانگین قند خون و مقاومت به انسولین را به میزان قابل توجهی بهبود می بخشد.

9. زخم معده

برخی تحقیقات نشان می دهد که سیاهدانه می تواند به حفظ سلامت لایه های داخلی معده کمک کرده و خطر ابتلا به زخم معده را کاهش دهد.

یک مطالعه دیگر بر روی حیوانات نشان داده که سیاهدانه از بروز زخم معده ناشی از زیاده روی در مصرف الکل پیشگیری می کند.

10. آسم

تحقیقات نشان می دهد که مصرف سیاه دانه به همراه دارو های آسم می تواند در برخی از مبتلایان به آسم، سرفه، خس خس سینه و عملکرد ریه را بهبود بخشد.

11. تیروئیدیت هاشیموتو

برخی مطالعات نشان داده که مصرف دانه های سیاه دانه باعث بهبود عملکرد تیروئید در افراد مبتلا به بیماری کم کاری تیروئید خود ایمنی (تیروئیدیت هاشیموتو) می شود.

عوارض و مضرات سیاه دانه

عکس گل های گیاه سیاه دانه
عکس گل های گیاه سیاه دانه

مصرف دانه های سیاه دانه عوارضی ندارد اما استفاده از روغن سیاه دانه ممکن است مضراتی برای سلامتی به همراه داشته باشد؛

آلرژی و حساسیت

برخی مطالعات نشان داده که استفاده موضعی از روغن سیاه دانه در برخی افراد باعث آلرژی و حساسیت می شود.

دوران بارداری و شیردهی

مصرف سیاه دانه در دوران بارداری خطری ندارد اما تحقیقات بر روی حیوانات نشان داده روغن سیاه دانه می تواند باعث انقباضات رحمی در زنان باردار شده و خطر سقط جنین را افزایش دهد.

هنوز اطلاعاتی از اثر سیاهدانه و روغن آن بر روی زنان شیرده منتشر نشده به همین دلیل متخصصان توصیه می کنند که زنان در دوران شیردهی از مصرف آن اجتناب کنند.

تداخل دارویی

برخی از مطالعات در لوله آزمایش نشان داده اند که سیاه دانه و روغن سیاه دانه ممکن است بر لخته شدن خون تأثیر بگذارند و با دارو های ضد انعقاد خون تداخل دارویی داشته باشند.

طریقه مصرف سیاه دانه

  • سیاه دانه را به صورت دانه کامل یا پودر شده به انواع نان و شیرینی اضافه می کنند
  • دانه های سیاه دانه را به صورت دانه کامل با عسل ترکیب کرده و استفاده می کنند یا از آن ها برای تهیه انواع غذا های آسیایی، اسموتی ها، غلات صبحانه، شیر برنج و ماست استفاده می شود
  • از دانه های سیاه دانه، روغن سیاه دانه را تهیه می کنند که به صورت موضعی برای افزایش رشد مو، کاهش التهاب بدن و درمان برخی از بیماری های پوستی استفاده می شود
  • سیاه دانه را برای تهیه چای و دمنوش به کار می برند
  • امروزه مکمل های سیاه دانه به صورت کپسول یا سافت ژل به بازار عرضه می شوند

ارزش غذایی سیاه دانه (100 گرم)

  • کالری : 345
  • چربی : 15 گرم
  • کربوهیدرات : 52 گرم
  • پروتئین : 16 گرم
  • فیبر : 40 گرم

در ادامه بخوانید : خواص روغن سیاه دانه

منابع : healthlinewebmd

🔥 برای مشاهده سریع جدیدترین فال های امروز روی دکمه زیر کلیک فرمایید

فال ام را نشان بده

فال حافظ کوکا
نسرین
نویسنده، مترجم و علاقه مند به موضوعات سبک زندگی، فرهنگ و هنر و سرگرمی